Yeni Yıla Girerken Psikolojik Sermaye: HERO Modeliyle Güçlenmek

Yeni bir yıla girerken çoğumuz hedefler koyar, yapılacak listeleri hazırlar ve değişime dair niyetler belirleriz. Ancak bu niyetlerin ne kadarının sürdürülebilir olduğu, yalnızca hedeflerin kendisiyle değil; o hedefleri taşımamızı sağlayan psikolojik kaynaklarla yakından ilişkilidir. Bu noktada, psikolojik sermaye kavramı ve onu tanımlayan HERO modeli, yeni yıla daha sağlam bir iç zeminle başlamamıza yardımcı olur.

Psikolojik Sermaye Nedir?

Psikolojik sermaye; bireyin kendini yeterli hissetmesi, zorluklar karşısında dayanıklılık gösterebilmesi ve geleceğe dair yön duygusunu koruyabilmesi için gerekli olan, geliştirilebilir bir içsel güçtür. Bu güç sabit değildir; farkındalık, deneyim ve pratikle zaman içinde artabilir.

HERO modeli, psikolojik sermayenin dört temel bileşenini tanımlar:

• Hope (Umut)

• Optimism (İyimserlik)

• Resilience (Yılmazlık / Dayanıklılık)

• Efficacy (Yeterlilik / Öz-yeterlik)

Bu dört bileşen bir araya geldiğinde, kişi yalnızca hedef belirleyen değil, o hedeflerle temasını sürdürebilen bir konuma geçer.

1. Umut: Yeni Yıl İçin Yön Belirlemek

Umut, yalnızca iyi şeyler olacağına inanmak değildir. Aynı zamanda hedefe giden yolları fark edebilmek ve gerektiğinde alternatif yollar üretebilmektir. Yeni yıl başlangıçları, bu anlamda güçlü bir zihinsel eşik sunar: “Nereye gitmek istiyorum?” ve “Oraya nasıl gidebilirim?” Umut, belirsizlik dönemlerinde kişiyi harekette tutan ana bileşendir.

2. İyimserlik: Hikâyeyi Nasıl Okuduğumuz

İyimserlik, yaşananları gerçeklikten kopmadan ama tek bir olumsuz çerçeveye sıkışmadan değerlendirebilmektir. Bu noktada “hikâyeyi yeniden yazmak” yaklaşımı devreye girer. Aynı olay: olduğu haliyle,ndaha yapıcı bir yerden, yalnızca kişinin kendi eylemlerine odaklanarak yeniden ele alındığında, zihin farklı anlam katmanlarıyla temas eder. Amaç yaşananları değiştirmek değil, zihne başka ihtimallerin mümkün olduğunu göstermektir.

3. Dayanıklılık: Bütün Hava Durumlarına Hazırlıklı Olmak

Yeni yıl planları çoğu zaman kesintisiz ilerlemez. Dayanıklılık, zorluklar ortaya çıktığında tamamen geri çekilmemeyi, yeniden denemeyi ve uyumlanabilmeyi kapsar. Dayanıklı olmak, hiç zorlanmamak değil; zorlanmaya rağmen devam edebilmektir. Bu yönüyle dayanıklılık, kişiyi sabit bir başarı çizgisine değil; değişken koşullara uygun esnek bir ilerlemeye hazırlar.

4. Öz-yeterlik: Rol ve Etki Alanını Fark Etmek

Kişinin kendini yeterli hissetmesi, yalnızca yeteneklerle ilgili değildir; aynı zamanda kendi etkisini fark edebilmesiyle ilgilidir. Günlük yaşamda üstlenilen roller, belirlenen öncelikler ve bu rolleri nasıl yaşadığımız, öz-yeterlik algısını doğrudan etkiler. Rol–değer uyumu sağlandığında, kişi “ne kadar çok yaptığını” değil, “nasıl biri olarak yaptığını” da fark eder. Bu, üretkenliği zorlamadan sürdürülebilir kılar.

Üretkenlik, Doyum ve Enerji Dengesi

Üretkenlik tek başına yeterli değildir. Kişi ürettiği şeyden doyum alamadığında psikolojik sermaye zamanla azalır. Bu nedenle: hangi alanların besleyici, hangilerinin tüketici olduğu, gün içinde enerjiyi artıran ve azaltan faktörlerin neler olduğu

düzenli olarak gözden geçirilmelidir. Bu ayrım kişiden kişiye değişebilir ve zaman içinde yeniden değerlendirilmesi gerekir.

Yeni Yıl İçin Gerçekçi Bir Başlangıç

Psikolojik sermaye, büyük kararların değil küçük ama tutarlı farkındalıkların sonucunda güçlenir. Yeni yılı “kendimi tamamen değiştireceğim” baskısıyla değil; umut, iyimserlik, dayanıklılık ve öz-yeterliği besleyecek küçük adımlarla karşılamak, daha gerçekçi ve sürdürülebilir bir başlangıç sunar. Yeni yıl, yeni bir sayfa olmaktan çok; hikâyeye daha bilinçli bir yerden devam etme fırsatıdır.

Böyle bir başlangıç yapmak isteyenleri Kıvılcım Kıran eşliğinde Yeni Yıl için Yeni Hayat Bilgisi

- uygulamalı seminerimize bekliyoruz. Detaylar burada.